Filosofie

Sinds januari 2020 geef ik met veel plezier filosofiecursussen. Één cursus bestaat meestal uit acht bijeenkomsten. Elke bijeenkomst behandelen we een andere denker of stroming, variërend van oude Chinese teksten tot hedendaagse Europese denkers. Samen lezen we een kort fragment en gaan we met elkaar in gesprek over wat deze ideeën voor ons kunnen betekenen. Zo ontstaat een weids filosofisch landschap, waarin alle deelnemers steeds meer hun eigen oriëntatie vinden.

Op dit moment bied ik vier verschillende cursussen aan:

Het zelf tussen oost en west
Het thema van de eerste cursus is de vraag naar het zelf: bestaat er überhaupt zoiets als een ‘zelf’? Zo nee, waar hebben we het dan de hele tijd over als we het over het zelf hebben? En zo ja, wat is dat dan eigenlijk, dat zelf? Hoe verhoudt het zich tot ons lichaam, hersenen, geest? Wat betekent dat voor hoe we onszelf kunnen begrijpen en hoe we ons verhouden tot de wereld om ons heen? Met dat thema als uitgangspunt komen we vanzelf ook veel andere grote filosofische thema’s tegen. En natuurlijk hebben deze vragen ook op ons-zelf betrekking.

Filosofie van het lichaam
De relatie tussen lichaam en geest stelt filosofen en wetenschappers al eeuwenlang voor steeds weer nieuwe raadsels. Wat is dat lichaam nu precies? Een ding zoals alle andere dingen? Of een ‘ding’ dat we zelf zijn, dat kan waarnemen, voelen en zelfs denken? Maar wat is dan dat denken? Is het hele onderscheid tussen lichaam en geest daarmee nog wel zinvol? En waarom blijkt dat onderscheid toch steeds zo hardnekkig, wanneer we er vanaf proberen te komen?

Visies op vrijheid
Volgens hersenwetenschappers is vrijheid een illusie. Volgens politici is vrijheid een grondrecht. Volgens filosofen is vrijheid een opdracht. Dus waar hebben we het over, als we het over vrijheid hebben? Praten we eigenlijk wel over hetzelfde, of bedoelen we met vrijheid allemaal iets anders? In deze cursus behandelen we de zeer verschillende invullingen die filosofen en wetenschappers aan dit begrip hebben gegeven. We verdiepen ons in het debat over het al dan niet bestaan van een vrije wil, maar onderzoeken ook andere dimensies van vrijheid, zoals vrijheid in politieke of existentiële zin. Daarbij besteden we eveneens aandacht aan ideeën over vrijheid uit de antieke en de niet-westerse filosofie.

De zin van werk
Werk is tegenwoordig veel meer dan alleen een middel om in onze materiële behoeften te voorzien: werk gaat over jezelf ontwikkelen, over iets betekenen voor de maatschappij, over plezier in wat je doet. Dat is althans het ideaal. Maar werk is tegenwoordig ook het onderwerp van veel maatschappelijk debat: over personeelstekorten en cruciale beroepen, over inkomensongelijkheid en precaire arbeidsvoorwaarden, over deeltijdwerk en huishoudelijk werk, over burn-outs en bullshitbanen. In deze cursus verdiepen we ons in het werk van klassieke filosofen en in de ideeën van hedendaagse theoretici van de arbeid. En daarmee ontdekken we ook wat al die ideeën voor ons persoonlijk betekenen.

Alle cursussen zijn uitdrukkelijk bedoeld als een introductie in de filosofie. Achtergrondkennis van de geschiedenis van de filosofie is geen vereiste.

De cursus werd op een speelse en diepgaande manier gebracht, open voor discussie, eigen inbreng en humor. De combinatie van het leren over al die verschillende visies, hierover nadenken, discussiëren en het schrijven over wat dit dan voor mij betekent vond ik supergoed werken. Het zorgde ervoor dat ik de soms abstracte ideeën veel beter kon bevatten en er nog iets creatiefs mee kon doen ook!

Sofie

Mooie opbouw, aansprekende selectie van literatuur. Zowel de vaste reader als de extra verdiepingsartikelen. Peter Huijzer is een uitnodigende docent: laagdrempelig, enthousiast en stimulerend.

Heb je belangstelling om een cursus via jouw organisatie aan te bieden, of wil je zelf een groep mensen bij elkaar brengen, laat het me vooral weten! In deze brochure vind je meer informatie over de inhoud en de opzet van de cursus over de filosofie van het zelf.